29 listopada 2023 r. Sąd Najwyższy wydał wyrok (IIIUZP 3/23) odwracający dotychczasowe orzecznictwo dotyczące możliwości kwestionowania przez ZUS podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla osób prowadzących działalność gospodarczą.

Bo zdarza się tak, że przedsiębiorca chce płacić składki jak najmniejsze. Ale też zdarza się tak, że chce płacić składki jak największe, mając słusznie nadzieję, że da to wyższe świadczenia. Ten cel jest zgodny z prawem, bo opłacamy składki w celu otrzymania świadczeń.

Dotychczas Sąd Najwyższy uznawał, że ZUS nie mógł kwestionować tej podstawy, bo to przedsiębiorca decydował czy chce płacić składki minimalne czy maksymalne.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego, ZUS będzie mógł weryfikować tę podstawę „w początkowym okresie prowadzenia działalności” jeżeli uzna, że jest zbyt wysoka w stosunku do przychodów.

Zagadką będzie teraz to, co to znaczy. Jak długo trzeba prowadzić działalność,  żeby nie być początkującym przedsiębiorcą i co to znaczy, że ma się zbyt niskie przychody do podwyższenia składki?

I czy takie dodatkowe warunki mają oparcie w przepisach ?

Komentarza na ten temat dla Dziennika Gazety Prawnej udziela Katarzyna Sarek-Sadurska, radczyni prawna.